Informacje ogólne

OPIS I CELE BCPŚ

Biblioteka Cyfrowa Politechniki Śląskiej (dalej BCPŚ) stanowi zbiór publikacji elektronicznych tworzonych w ramach działalności Pracowni Digitalizacji Biblioteki Politechniki Śląskiej.

Celem BCPŚ jest umożliwienie dostępu do zasobów dydaktycznych i naukowych, rozpowszechnienie materiałów związanych z Politechniką Śląską oraz archiwizacja historycznych zbiorów bibliofilskich – głównie z dziedziny nauki i techniki.

Działalność BCPŚ reguluje Zarządzenie nr 106/2022 Rektora Politechniki Śląskiej z dn. 6 czerwca 2022 r. w sprawie kolekcji cyfrowych tworzonych na Politechnice Śląskiej oraz udostępniania rozpraw doktorskich i prac dyplomowych (Monitor Prawny Politechniki Śląskiej z 2022 r., poz. 536).

HISTORIA BCPŚ

Prace nad utworzeniem BCPŚ rozpoczęły się z końcem 2006 r. Podjęto wówczas decyzje o wyborze oprogramowania oraz parametrach technicznych digitalizowanych obiektów. Od samego początku BCPŚ działa w oparciu o polski system dLibra, a cyfrowe wersje publikacji prezentowane są w formacie PDF.

Pierwsze publikacje zostały dodane do kolekcji BCPŚ w listopadzie 2007 r. Do września 2008 r. BCPŚ funkcjonowała jedynie w infrastrukturze wirtualnej sieci lokalnej Biblioteki Głównej Politechniki Śląskiej (obecnie BPŚ). W ciągu pierwszych pięciu lat do kolekcji BCPŚ dodano ponad tysiąc publikacji, a stronę internetową odwiedziło ponad 420 tys. użytkowników. Początkowo zakładano utworzenie 8 głównych kolekcji tematycznych – część z nich wciąż wchodzi w skład aktualnej struktury zbiorów BCPŚ.

Pierwsze regulacje dotyczące BCPŚ uchwalone zostały dopiero po pierwszym roku jej obecności w Internecie poprzez Zarządzenie nr 98/08/09 Rektora Politechniki Śląskiej z dn. 10 września 2009 r. w sprawie utworzenia Biblioteki Cyfrowej Politechniki Śląskiej (Monitor Prawny Politechniki Śląskiej z 2009 r., poz. 175). Dokument ten został szybko znowelizowany Zarządzeniem nr 44/09/10 z dn. 25 maja 2010 r. (Monitor Prawny Politechniki Śląskiej z 2010 r. poz. 88), które obowiązywało do czerwca 2022 r.

Materiały źródłowe dostępne w zbiorach BCPŚ:

1)      Długaj, Urszula : Biblioteka Cyfrowa Politechniki Śląskiej [BCPŚ – prezentacja multimedialna]

2)      Długaj, Urszula ; Zioło, Krzysztof : Biblioteka Cyfrowa Politechniki Śląskiej [Z Życia Politechniki Śląskiej, Nr 12 (188), wrzesień-październik 2008, s. 23]

3)      Zioło, Krzysztof : Biblioteka Cyfrowa PŚ [Biuletyn Politechniki Śląskiej, Nr 6-7 (208-209), czerwiec-lipiec 2010, s. 29]

4)      Zioło, Krzysztof : Biblioteka Główna rozbudowuje zasoby cyfrowe [Biuletyn Politechniki Śląskiej, Nr 11 (213), listopad 2010, s. 34-35]

5)      Zioło, Krzysztof : Krótka historia Biblioteki Głównej Politechniki Śląskiej [Biuletyn Politechniki Śląskiej, Nr 4 (230), kwiecień 2012, s. 22-23]

6)      Zioło, Krzysztof : Biblioteka Główna Politechniki Śląskiej w Gliwicach [Forum Bibliotek Medycznych, 2013, R. 6, nr 1 (11), s. 168-195]

ROZWÓJ BCPŚ – PROJEKTY

Rozwój BCPŚ ma ścisły związek z projektami dofinansowanymi ze środków UE i dotacji ministerialnych, które były następująco realizowane w Bibliotece Politechniki Śląskiej:

Lata 2011-2013: POIG – Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka (Narodowe Centrum Badań i Rozwoju)

Projekt Rozwój sprzętowo-programowy platformy i lokalnej sieci dla wirtualnej infrastruktury Biblioteki Głównej Politechniki Śląskiej w celu pozyskania, tworzenia i udostępniania zasobów naukowych (EFRR POIG.02.03.02-00-045/10, PŚ: FSP-80/RJO1/2010)

Podstawę projektu stanowił zakup specjalistycznego sprzętu i oprogramowania (tj. skanery, program ABBYY FineReader) w celu utworzenia profesjonalnej Pracowni Digitalizacji. Ponadto utworzono i/lub rozbudowano poszczególne kolekcje BCPŚ, tj. Czasopisma naukowe, Prace habilitacyjne, Rozprawy doktorskie.

Lata 2013-2015: RPO WSL – Regionalny Program Operacyjny Województwa Śląskiego (Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego)

Projekt Budowa wirtualnej infrastruktury informatycznej dla regionalnej zintegrowanej naukowo-technicznej bazy wiedzy BAWINATECH w Gliwicach (UDA-RPSL.01.03.00-00-042/12-00, PŚ: FSP-27/RJO5/2013)

W ramach projektu utworzono kolekcję Publikacje z bazy „Dorobek naukowy pracowników Politechniki Śląskiej” oraz rozszerzono funkcjonalność oprogramowania dLibra o dodatkowe systemy z pakietu DInGO, tj. dLab i dArceo.

Lata 2018-2019: DUN – Działalność Upowszechniająca Naukę (Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego)

Projekt Digitalizacja i opracowanie rekordów analitycznych dla artykułów opublikowanych w „Zeszytach Naukowych Politechniki Śląskiej” (MNiSW: 549/P-DUN/2018, PŚ: 31/020/DUN18/0024-01)

Celem projektu była m.in. rozbudowa istniejącej kolekcji Zeszytów Naukowych Politechniki Śląskiej poprzez dodanie do BCPŚ ok. 2,7 tys. pełnych tekstów artykułów naukowych pochodzących z poszczególnych serii ZNPŚ.

Projekt Digitalizacja i udostępnianie w formie elektronicznej recenzji rozpraw doktorskich bronionych na Politechnice Śląskiej (MNiSW: 549/P-DUN/2018, PŚ: 31/020/DUN18/0024-02)

Podstawę projektu stanowiła rozbudowa istniejącej kolekcji Rozpraw doktorskich o pełne teksty recenzji prac doktorskich oraz przerzucenie kolekcji doktoratów do struktury repozytorium RePolis.